سیستم های اطفای حریق گازی چیست؟
زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که سیستم های خاموش کننده بوسیله آب، فوم یا پودر مؤثر نباشند. بعبارت دیگر در صورت استفاده از خاموش کننده های ذکر شده، خسارت جبران ناپذیری به تجهیزات الکتریکی وارد می شود.
مکان های مجهز به تجهیزات الکتریکی، اتاق های آی تی و سرور از مهمترین مواردی هستند که این خاموش کننده های گازی در آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم خاموش کننده گازی یک سیستم اطفای حریق است که با کمک یک عامل خاموش کننده گازی، آتش را خاموش می کند.
این عامل خاموش کننده می تواند از طریق جابجایی اکسیژن (کاهش میزان اکسیژن) یا اثرات فیزیکی (استخراج گرما) باعث خاموش شدن آتش شود.
سیستم های اطفای حریق گازی به دلیل اینکه گاز موجود در آن پس از خاموش کردن آتش هیچ تاثیر زیان باری روی تجهیزات الکتریکی نمی گذارد، یکی از تمیزترین سیستم های اطفای حریق موجود در بازار هستند.
یکی از انواع سیستم های اطفای حریق گازی، آیروسل است، که برای آشنایی با این سیستم اطفای حریق کاربردی به شما پیشهاد میکنیم که مقاله با عنوان ” سیستم خاموش کننده آئروسل ” را مطالعه نمایید.
گازهای مورد استفاده در خاموش کننده ها
گازهایی که در این خاموش کننده ها مورد استفاده قرار می گیرند انواع مختلفی دارند. از رایج ترین گازهای مورد استفاده می توان به موارد زیر اشاره کرد.
۱) مواد پاک کننده، مانند HFC-227ea (FM200) و FK-5-1-12 (Novec 1230)
۲) دی اکسید کربن (CO2)
۳) گازهای بی اثر مانند اینرژن
۴) هالون
ما در این بخش در مورد خواص، مزایا و معایب هر نوع سیستم اطفای حریق گازی بحث خواهیم کرد.
سیستم های اطفاء حریق گازی شامل مواد پاک کننده شیمیایی
مواد پاک کننده مانند HFC-227ea و FK-5-1-12 از انواع مواد شیمیایی هستند که در سیستم های مهار آتش با مواد پاک کننده استفاده می شوند. معمولاً از مواد پاک کننده برای مهار آتش در ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی استفاده می شود.
زیرا به اجزای آنها آسیب نمی رساند. همچنین می توان از مواد پاک کننده برای محافظت از مناطق مسکونی مانند اتاق های الکتریکی استفاده کرد، زیرا برای افراد بی خطر است.
مواد پاک کننده برای محیط زیست بی خطر هستند. آنها باعث از بین رفتن ازن نمی شوند و حداقل پتانسیل گرم کردن زمین را در مقایسه با جایگزین ها دارند. در ادامه به دو مورد از مهمترین و رایج ترین مواد پاک کننده شیمیایی اشاره می کنیم.
ماده پاک کننده HFC-227ea
HFC-227ea یکی از انواع مواد پاک کننده است. این ماده شیمیایی با نام تجاری FM-200TM به فروش می رسد. این عامل تمیزکننده با از بین بردن گرما باعث خاموش شدن آتش می شود.
علاوه بر این می تواند رادیکال های آزاد را مختل کند و با دخالت در واکنش های شیمیایی به اطفاء حریق کمک کند.
HFC-227ea یک هپتافلوپروپان است که نوعی هپتا فلوروکربن (HFC) می باشد. اگرچه برخی از نگرانی های زیست محیطی در مورد HFC وجود دارد، اما سیستم های اطفاء حریق تا حد زیادی از قوانینی که استفاده از HFC را ممنوع می کند.
مستثنی هستند. این به این دلیل است که سیستم های اطفاء حریق فقط شامل مقدار کمی از HFC هستند. همچنین این سیستم ها طوری طراحی شده اند که مقدار تخلیه مواد شیمیایی آن ها آنقدر قابل توجه نباشد که باعث آسیب های زیست محیطی شوند.
ماده پاک کننده FK-5-1-12
FK-5-1-12 نوع دیگری از مواد پاک کننده است. سازنده اصلی آن FK-5-1-12 3MTM می باشد که این ماده شیمیایی را با نام تجاری NovecTM 1230 می فروشد. این عامل خاموش کننده مانند پاک کننده قبلی با از بین بردن حرارت، آتش را خاموش می کند.
برخلاف پاک کننده قبلی، این پاک کننده یک کتون فلورینه است. از آنجا که FK-5-1-12 یک HFC نیست، در نتیجه این پاک کننده سازگار با محیط زیست در نظر گرفته می شود.
وقتی صحبت از تاثیرات زیست محیطی می شود، تفاوت اصلی بین این دو ماده شیمیایی، پتانسیل گرمایش جهانی آنها (GWP) است. NovecTM 1230 پتانسیل گرم کردن زمین کمتری نسبت به FM200 دارد.
سیستم های اطفای حریق گازی شامل دی اکسید کربن (CO2)
دی اکسید کربن یکی دیگر از گازهای متداول مورد استفاده در سیستم های اطفاء حریق گازی است. مانند مواد پاک کننده، دی اکسید کربن پس از تخلیه نیازی به پاکسازی ندارد. اما برخلاف مواد پاک کننده، دی اکسید کربن با حذف اکسیژن و نه حرارت و گرما، آتش را خاموش می کند.
این یک تفاوت مهم و قابل توجه است. از آنجا که دی اکسید کربن اکسیژن را از بین می برد، در نتیجه نمی توان از آن در مناطق مسکونی استفاده کرد. زیرا می تواند باعث ایجاد خفگی افراد شود.
اگر از سیستم دی اکسید کربن برای مهار آتش استفاده می کنید، پس از اطفای حریق منطقه را کاملاً تهویه کنید. تنها در این صورت است که خسارتی را به افراد موجود در آن منطقه وارد نمی کند.
استفاده از دی اکسید کربن برای محافظت از تجهیزات الکترونیکی به دلیل خطر شوک حرارتی توصیه نمی شود. شوک حرارتی به این دلیل رخ می دهد که دی اکسید کربن را می توان در دمای بسیار سرد ذخیره کرد.
هنگامی که دی اکسید کربن تخلیه می شود، می تواند باعث یخ زدگی اجزای الکترونیکی شود. در نتیجه آسیب های جبران ناپذیری را به این اجزا الکتریکی وارد می کند. مواد پاک کننده برای حفاظت از اتاق های الکتریکی و سایر تجهیزات مشابه، انتخاب بهتری هستند.
دی اکسید کربن
علی رغم محدودیت هایی که دارد، چندین مزیت کلیدی دارد. یکی از مزیت های آن این است که به راحتی در دسترس است و مقرون به صرفه می باشد. به عبارت دیگر، اگر یک سیستم تخلیه شود، به راحتی می توان آن را با قیمت مناسب دوباره پر کرد.
بنابراین، اگر گاز دی اکسید کربن، متناسب با تجهیزات شما می باشد و ممکن است این تجهیزات در طول عمر خود چندین بار دچار آتش سوزی شوند.
که این مورد بیشتر در مورد ماشین های EDM صادق است، در اینصورت می توان آنها را با یک سیستم CO2 فشار قوی در برابر آتش محافظت کرد.
سیستم های اطفاء حریق گازی شامل گاز بی اثر
عملکرد گازهای بی اثر مشابه دی اکسید کربن است. این گازها با حذف اکسیژن کافی برای جلوگیری از احتراق (یا آتش) مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال، برخلاف دی اکسید کربن گازهای بی اثر برای استفاده در مناطق مسکونی ایمن تلقی می شوند. زیرا اکسیژن را به اندازه کافی کاهش نمی دهند. تا خطر خفگی ایجاد شود. برخی از نمونه های گازهای بی اثر اینرژن، آرگونیت و نیتروژن هستند.
سیستم های اطفاء حریق گازهای بی اثر نیز به عنوان یک سیستم اطفاء حریق تمیز در نظر گرفته می شوند و دارای مزایای زیر هستند.
۱) برای افراد و تجهیزات ایمن هستند.
۲) به لایه ازن آسیب نمی رسانند و باعث گرم شدن کره زمین نمی گردند.
در نتیجه، تفاوت اصلی بین سیستم های اطفای حریق گاز بی اثر و سیستم های اطفای حریق با مواد شیمیایی پاک کننده این است که گازهای بی اثر به عنوان گاز ذخیره می شوند.
درحالیکه مواد پاک کننده شیمیایی یا به صورت مایع (FK-5-1-12) یا به عنوان گاز مایع و فشرده (HFC-227ea) ذخیره می شوند. درنتیجه مواد پاک کننده شیمیایی را می توان در ظروف کوچکتر که فضای کمتری اشغال می کنند، ذخیره کرد.
با این حال، گازهای بی اثر از طریق لوله کشی بهتر جریان می یابند، به این معنی که می توان آنها را دورتر از منبع آتش سوزی ذخیره کرد. این ملاحظات لجستیکی می تواند در مراحل طراحی ساختمان یا اتاق بسیار مهم باشد.
سیستم های اطفاء حریق هالون
قبل از مواد تمیزکننده و گازهای بی اثر، سیستم های مهار آتش هالون وجود داشت. هالون، گازی است که دارای مزایای بسیاری مانند مواد پاک کننده و گازهای بی اثر است. این سیستم برای تجهیزات ایمن است و در مهار آتش سوزی کلاس های B ،A و C می تواند بسیار مؤثر باشد.
با این حال، ثابت شده است که هالون لایه ازن زمین را از بین می برد. به این ترتیب استفاده از آن در سال 1989 توسط پروتکل مونترال ممنوع شد.
در حالی که برخی از سیستم های قدیمی اطفای حریق که هنوز در حال کار هستند ممکن است حاوی هالون باشند. در عین حال بسیار غیر محتمل است که سیستم های اطفاء حریق که در 20 سال گذشته تولید شده اند حاوی این نوع گاز مخرب لایه ازن باشند.
شما کاربر گرامی، قادر خواهید بود که به منظور خرید انواع تجهیزات آتش نشانی، به بخش ” خرید تجهیزات اطفاء حریق آتش نشانی ” فروشگاه هایپرفایر مراجعه نمایید و تنها با چند کلیک ثبت سفارش و خرید خود را نهایی کنید.
منابع:
https://www.firetrace.com/fire-protection-blog/gases-used-in-fire-suppression-systems
https://accuro.at/en/solutions/gas-extinguishing-systems
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید
نظرتان را بگذارید
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *
شما باید وارد شده برای ارسال نظر.