در هنگام بروز حریق در ساختمان و محیط های بسته، سریع ترین راه برای خروج از محل حادثه، راهرو ها و پله های خروج اضطراری هستند. حال تصور کنید اگر حریق به این راه های فرار رسیده باشد و خروج از ساختمان غیر ممکن شود چه اتفاقی می افتد. جان های زیادی به خطر می‌افتد و امکان مرگ افراد محبوس در ساختمان وجود دارد. برای اینکه چنین موقعیت های مرگ آور و حوادث دردناک رخ ندهد، درب های مقاوم در برابر حریق وارد عمل می‌شوند. درب های ضد حریق بخشی جدایی ناپذیر از تجهیزات ایمنی در برابر حریق یک ساختمان هستند. آن ها به عنوان یک مانع فیزیکی برای آتش به کار می‌روند تا سرعت گسترش شعله و دود در حوادث آتش سوزی کند شود.

با ما در این مقاله از مجله هایپر فایر همراه باشید تا با چگونگی عملکرد، اجزا و کاربرد های این درب آشنا شوید.

درب های ضد حریق از چه چیزی ساخته می‌شوند؟

درب های ضد حریق را می‌توان با ترکیب چوب، فولاد، گچ،‌ آلومینیوم و پشم سنگ نسوز ساخت. همچنین این درب ها می‌توانند پنجره هایی داشته باشند که از شیشه یوروسیلیکات یا سیلیکات ساخته شده باشند که هر دو مقاومت بالاتری نسبت به شیشه استاندارد در برابر آتش دارند و ممکن است دارای یک توری سیمی ضد شکستگی باشند.

این درب ها برای افزایش میزان مقاومت خود در برابر حریق، با چارچوب ها هم سطح هستند. هر شکافی که بین درب و چارچوب وجود داشته با یک درزگیر ضد حریق که بر پایه سیلیکون ساخته شده است، پر می شود.

به پایه درب یک نوار متصل است که در صورت بروز آتش سوزی منبسط می شود تا از نفوذ دود به زیر آن جلوگیری کند.

این درب ها به گونه ای طراحی می‌شوند که دارای مکانیزم بسته شدن خودکار باشند. این مکانیسم های فنری یا هیدرولیکی که معمولا در بالای در نصب می‌شوند، درب را به صورت خودکار وادار به بسته شدن می کنند تا از عبور دود و آتش از قسمت پشت در به سمت دیگر درب جلوگیری کنند.

شایان ذکر است که ممکن است بعضی از درب ها دارای همه یا برخی از ویژگی های درب های ضد حریق باشند ولی این لزوما این باعث نمی‌شود که آنها درب ضد آتش به حساب بیایند.

برای اینکه یک درب (درب آتش نشانی) نامیده شود باید توسط سازمان آتش نشانی تایید شود. گواهی تاییدیه درب آتش نشانی زمانی اعطا می‌شوند که یک درب تست های مختلف را در یک مرکز تایید شده از جمله تست شبیه سازی آتش سوزی را گذرانده باشد.

شما می‌توانید توسط برچسبی که به لبه بالایی درب متصل شده است، تایید شده بودن آن را تشخیص دهید همچنین در این برچسب اطلاعاتی مثل نام شرکت سازنده، تاریخ ساخت و میزان مقاومت در برابر آتش درج شده است.

درب ضد حریق چه مدت از شما محافظت می کند؟

درب ضد حریق درجات مختلفی دارد و هر کدام سطح حفاظتی متفاوتی را ارائه می‌کنند. درجه ها بر اساس مدت زمانی که می‌توانند در برابر آتش مقاومت کنند از هم متفاوت می‌شوند. موارد اصلی عبارتند از:

• 30 دقیقه (FD30)
• 60 دقیقه (FD60)
• 90 دقیقه (FD90)
• 120 دقیقه (FD120)
• 240 دقیقه (FD240)

این مقادیر میزان زمانی است که یک درب می‌تواند در برابر حریق مقاومت کند که با توجه برچسب تعبیه شده بر روی درب میزان مقاومت آن مشخص می‌شود.

مشخصه اصلی یک درب که درجه مقاومتی آن را از سایر درب ها متمایز می‌کند ضخامت لایه مرکزی آن است که اغلب توسط یک لایه دیگر که جنبه زیبایی دارد پوشیده می‌شود.

درب های مقاومت 30 و 60 دقیقه عموما به صورت داخلی برای ادارات و ساختمان های مسکونی استفاده می‌شوند. درجات بالاتر از FD60 برای محافظت از زیر ساخت های اصلی یا بخش با ارزش مالی مثل بایگانی ها با اتاق های سرور مورد استفاده قرار می‌گیرند.

استاندارد های مربوط به درب های مقاوم در برابر حریق

استانداردهای سازمان آتش نشانی ایران در پروژه های صنعتی مانند نیروگاه ها، پالایشگاه ها، فرودگاه ها از ایمنی بسیار بالایی برخوردار است. حداقل مقاومت درب آتش نشانی در این پروژه ها 120 دقیقه می‌باشد. به عنوان مثال در یک پالایشگاه درب ضد آتش در راه پله حدود 90 دقیقه مقاومت در برابر حریق دارد اما درب ضد حریق اتاق کنترل باید حداقل 180 دقیقه مقاومت داشته باشد.

درب ضد آتش و درب های ضد دود در پروژه های زیربنایی مانند نیروگاه ها، پالایشگاه ها، فرودگاه ها علاوه بر مقاومت بالاتر نیاز به استانداردهای بیشتری در تمامی بخش ها دارند.

ساختار درب ضد حریق

مهمترین و خام ترین ماده اولیه مورد استفاده در فرآیند ساخت درب ضد حریق فولاد است که بخشی از مقاومت درب ها در برابر حریق، به ضخامت و کیفیت فولاد مصرفی برای تولید درب ضد حریق بستگی دارد. ورق های گالوانیزه و فولادی مورد استفاده برای فریم و درب ضد حریق دارای ضخامت حداقل 2 میلی متر هستند. این موارد با توجه به مشخصات پروژه و محل استفاده از درب ها قابل تغییر می‌باشد.

درزگیر لاستیکی یکی دیگر از مواد مهم در درب های آتش نشانی است و آنها را در برابر آتش مقاوم می‌کند. از این لاستیک ها به عنوان درزگیر استفاده می‌شود و منافذ درب های ضد حریق را می بندد و آسیب پذیری در برابر حریق را کند می‌کند.

 ساختار این در بها به صورت یک توری فولادی است که پشم سنگ نسوز در کنار آن قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که این ماده قابلیت مقاومت در برابر آتش سوزی حداقل به مدت دو ساعت و تحمل دمای حدود 750 درجه سانتی گراد را دارد که در صورت استفاده به روش استاندارد، از بروز آتش سوزی جلوگیری می‌کند.

این درب ها به دلیل داشتن ساختار دو لایه فولادی وزن بالایی دارند و اولین نیاز این درب ها برای نصب در چارچوب استفاده از لولاهای فولادی ضد حریق است که امکان باز و بسته شدن درب ضد حریق را در داخل ساختمان فراهم می‌کند.

لوازم جانبی درب های مقاوم در برابر حریق

دستگیره ها و آرام بند ها بخش مهمی از درب های ضد آتش هستند که مانند سایر اجزا باید در برابر آتش مقاوم باشند. این دسته باید دو ویژگی داشته باشد:

در هنگام آتش سوزی، افزایش گرما نباید باعث شود که دستگیره و آرام بند دچار نقص شوند. عملکرد این قطعات باید به گونه ای باشد که اولاً درب ضد آتش در صورت بسته بودن بسته بماند و از سرایت آتش و دود به سایر قسمت ها جلوگیری کند و ثانیاً چون درب آتش نشانی در خروجی های اضطراری استفاده می شود باید با فشار دادن و بدون استفاده از دست باز شود. به دلیل بالا بودن درجه حرارت و یا حمل مجروح نمی توان از دست برای بازکردن درب آتش نشانی در مواقع آتش سوزی استفاده کرد.

و آخرین قسمت آرام بند است که باید پس از هر بار ورود و خروج در هر شرایطی درب ضد حریق را ببندد تا از بدتر شدن وضعیت و وسعت حریق جلوگیری کند.

رنگ آمیزی درب ضد حریق

پوشش و رنگ آمیزی درب های ضد حریق به صورت کوره ای و یا با اتاق رنگ اتوماتیک انجام می شود. رنگ استفاده شده در این رنگ آمیزی از نوع اپوکسی و پلی استر می باشد. نوع پوشش رنگ کلیه این درب ها دارای استانداردهای بین المللی و داخلی بوده و مورد تایید سازمان آتش نشانی ایران نیز می باشد. توجه داشته باشید که تمامی محصولات مورد استفاده در پروژه ها در ایران باید دارای استاندارد NFPA80 و تاییدیه سازمان آتش نشانی ایران باشند.

شما خواننده ی گرامی این مقاله می توانید در صورت تمایل به خرید درب ضد حریق استاندارد با کیفیت بالا می توانید به بخش فروش درب ضد حریق در فروشگاه اینترنتی تجهیزات آتش نشانی هایپر فایر مراجعه نمایید.